Qua uiterlijk zijn ze soms vergelijkbaar: het keyboard en de synthesizer. Maar hoe zit het met de functies, de klanken en de bediening? We leggen het uit!

Verschil in het kort

  • Een keyboard is gericht op mensen die meteen aan de slag willen met een groot aantal kant-en-klare klanken en automatische begeleidingen. In alle denkbare muziekstijlen!
  • De synthesizer is gemaakt voor de muzikant die vooral aan de slag wil met zélf klanken maken en/of aanpassen. Tot in het kleinste detail!

Natuurlijk zijn er keyboards die eigenschappen lenen van de synthesizer, en andersom. Dit zijn de uitzonderingen die de regel bevestigen.

Wat kunnen keyboards?

Keyboards zijn het populairst. Heel simpel gezegd is dit instrument bedoeld om liedjes mee te spelen. En wel meteen! Het is een kwestie van aansluiten op het stopcontact en spelen maar. Dankzij de ingebouwde speakers heb je verder niets nodig.

Je krijgt allereerst enorm veel klanken, zoals piano, orgel, blaasinstrumenten, gitaren, strijkers, koren en synthetische klanken. Daarnaast bezit vrijwel ieder keyboard een arsenaal aan automatische begeleidingen. Deze worden ook wel ritmes of styles genoemd. Kies bijvoorbeeld een tango of een mars, en met één druk op de startknop gaat de muziek meespelen met je spel. Meestal gebruik je de linkerhand om akkoorden te spelen. De automatische begeleiding zal deze akkoorden automatisch volgen. Natuurlijk kun je ook zonder deze styles spelen.

Hoe zit het met de bediening? Keyboards zijn gemaakt om eenvoudig mee te kunnen werken. De duurdere modellen bieden veel meer mogelijkheden, maar ook hier blijft de bediening redelijk intuïtief en begrijpelijk. Heb je nog nooit op een keyboard gespeeld, dan is het natuurlijk altijd even wennen. Het zijn tenslotte een boel knopjes. Overigens zie je steeds vaker dat de iets duurdere apparaten een touchscreen hebben (aanraakgevoelig scherm), wat de bediening extra makkelijk maakt.

Gebruiken professionals ook keyboards? Ja, maar dan hebben we het vooral over de solo-entertainers. Bijvoorbeeld zangers die zichzelf begeleiden door uit hun keyboard een compleet orkest te toveren. Andere professionele muzikanten zullen niet gauw een keyboard gebruiken. De toetsenist van een band wil zijn sounds vaak heel precies aanpassen en maakt natuurlijk geen gebruik van automatische begeleidingen. Verder heb je op het podium of in de studio niets aan ingebouwde speakers. Het geluid gaat rechtstreeks naar een mengpaneel.

Handig om te weten:

  • Meestal is de rechterkant van het keyboard gereserveerd voor de bediening van de instrumenten. Hier kies je bijvoorbeeld het instrument waarmee je gaat spelen. Aan de linkerkant zitten de automatische begeleidingen. Hier kies je bijvoorbeeld een tango of een mars, en met één druk op de startknop gaat er een complete band meespelen.
  • Zie voor het verschil tussen het keyboard en de digitale piano ons blog hierover.
  • Op het podium zie je vaak de ‘stage piano‘. Dit type instrument (zonder speakers) is bedoeld voor de live-toetsenist die vooral hoge kwaliteit piano- en orgel-klanken nodig heeft en bijpassende, zwaardere toetsen.

Wat kunnen synthesizers?

Synthesizers zijn bij uitstek professionele apparaten. Ze komen voor in studio’s en bij professionele live-acts. In de kern is een synthesizer een grote verzameling klanken die ofwel zelf gemaakt kunnen worden, ofwel door de fabrikant gemaakt zijn. Bovendien kun je ze nauwkeurig aanpassen aan je wensen. Verder zijn de klanken over het algemeen van hogere kwaliteit dan de geluiden die in keyboards zitten. Het zijn dan ook dit soort synthesizers die je hoort bij ‘producers’ in genres als pop en media.

Synthesizers zijn grofweg op te delen in twee groepen. Laten we ze de ‘knutselsynthesizers’ en de ‘imitatorsynthesizers’ noemen. De eerste groep is echt gemaakt voor de synth-freaks: de producers die het aandurven om zelf klanken te maken en/of compleet te veranderen. Dit soort synthesizers is vaak voorzien van een scala aan knopjes, draaiknopjes en schuifjes. Op die manier kun je lekker snel de klank veranderen, zonder eerst door menuutjes te hoeven klikken. Imitatorsynthesizers kunnen in veel gevallen hetzelfde als knutselsynthesizers, maar hebben andere looks. De bedieningselementen zitten wat meer verborgen, bijvoorbeeld in een menustructuur die zichtbaar is op een LCD-display.

Automatische begeleidingen ontbreken op een synthesizer. Een muzikant in een band wordt tenslotte al begeleid door zijn collega’s. En de muzikant in een studio neemt zijn partijen simpelweg één voor één op. Ook ingebouwde speakers komen we doorgaans niet tegen op een synth, omdat het geluid gewoonlijk rechtstreeks naar een mengpaneel of hoofdtelefoon gaat.

Handig om te weten:

  • Synthesizers zijn er in alle soorten en maten. Er bestaan synthesizers waarmee je alleen maar een heel specifiek soort klanken maakt, maar er zijn ook modellen die enorm veel verschillende klankmogelijkheden hebben. Ook zijn er synths waarmee je vooral de typische ‘synthetische’ klanken maakt, terwijl andere synthesizers ook heel realistische imitaties bieden van bijvoorbeeld piano’s en andere ‘echte’ instrumenten.

Kortom

  • “Ik ga op keyboardles.”
  • “Ik wil gewoon lekker muziek maken en niet stoeien met moeilijke instellingen.”
  • “Ik ga mijn eigen muziek produceren.”
  • “Ik ben toetsenist in een band.”
  • “Ik wil thuis pianospelen en automatische begeleidingen zijn niet belangrijk.”
  • “Ik begeleid een koor en ik heb geen ingebouwde speakers of automatische begeleidingen nodig.”
    • Dan kun je een stage piano overwegen. Dan heb je betere piano- en orgelklanken en betaal je niet voor functies die je niet gebruikt.

Blogs en video’s

Vragen? Zet je vraag hieronder of neem contact met ons op!

Wat is het verschil tussen een keyboard en een digitale piano? Wat is aanslaggevoeligheid? Help! Mijn MIDI keyboard maakt geen geluid! Kerst-cadeautjes voor toetsenisten10 kerst-cadeautjes voor toetsenisten Kan ik een microfoon op mijn keyboard aansluiten? Piano of keyboard leren spelen - Alles voor de toetsenistPiano of keyboard leren spelen – Alles voor de toetsenist
12 reacties
  1. Syl schreef:
    5 december 2024 om 08:54

    Hoi hoi,

    ik ben op zoek voor mijn zoon naar een keyboard die kan worden aangesloten aan de Computer!
    graag een advies hierover, ik heb geen idee wat ik moet zoeken.

    Beantwoorden
  2. Maarten | Bax Music schreef:
    27 november 2018 om 08:56

    @Tayfun

    Ik neem aan dat je vooral refereert aan de pads, aangezien een sequencer an sich vrij generiek is, die zal tussen de systemen niet veel verschillen. Deze synth heeft bijvoorbeeld pads: https://www.bax-shop.nl/synthesizer/roland-fa-06-music-workstation-synthesizer

    Feit is dat de rol van de synthesizer, vergeleken met de 90’s, wat veranderd is. In die tijd was een synthesizer het hart van de studio, tegenwoordig is de computer dat, en is een synthesizer weinig meer dan een bak geluiden. Je ziet dit o.a. aan het feit dat er bijna geen rackmodules van synths meer worden gemaakt, de klassieke ‘bak met geluiden’ is verplaatst richting software en de echte hands-on synths zijn de op performance gerichte desktop-modules geworden. De sequencing gebeurt tegenwoordig altijd op de computer, en daar zijn dan ook vele pad-controllers voor verkrijgbaar.

    Om die reden denk ik dan ook dat de combinatie van MPC en synths niet erg voor de hand ligt, dus je zal ’t niet zomaar tegenkomen. Het ligt meer voor de hand dat een echte MPC wordt gebruikt: https://www.bax-shop.nl/producten.html?keyword=akai+mpc
    Of, het ligt meer voor de hand een pad controller te gebruiken met software (denk aan Groove Agent).

    Beantwoorden
  3. Tayfun schreef:
    24 november 2018 om 03:23

    hoi, ik vind dit ook een lastig onderwerp. ik wil een sythesizer, maar met een sequencer net zoals een akai mpc live. bestaat er zon workstation?

    mvg,

    Tayfun

    Beantwoorden
  4. Carl schreef:
    5 november 2017 om 19:42

    Ik heb een korg tactile 25. Hoe kan ik die stand alone gebruiken met zijn eigen ingebouwde geluiden. Ik heb de versie zonder audio uit maar met USB en 2xmidi en 2xjack voor pedels.
    Hij werkt prima op mijn lenovo p200, op mijn laptop maar ik wil de ingebouwde geluiden graag kunnen gebruiken.

    Beantwoorden
  5. Ton van den Bragt schreef:
    18 december 2016 om 11:47

    Hallo, als ik op internet zoek naar keyboardlessen, dan zie ik heel veel pianolessen waar je dus een stukje op het toetsenboard leert spelen. Gewoon piano spelen.
    Maar waar kan ik nou een cursus vinden die me leert welke mogelijkheden er op het keyboard zitten en hoe ik die gebruiken moet. Dus snel een geschikt drummetje vinden en een geschikte begeleiding en zo. Daar vind ik helaas geen cursussen voor. en wat betekenen al die termen zoals arpeggio, harmony, DSP en ACMP. Wie kan mij hierin adviseren.

    Beantwoorden
    • Maarten | Bax Music schreef:
      19 december 2016 om 07:57

      @Ton, ik vermoed dat u die cursus na vandaag ook niet gaat vinden. Het probleem is dat al die keyboards van al die merken best verschillend zijn. Bovendien hebben fabrikanten er een handje van om allerlei unieke termen te introduceren om hun technologie een bepaald cachet te geven. Niet altijd terecht overigens, aangezien ’t technologie betreft die al decennia in gebruik is in studio’s en daar gewoon een ‘normale’ naam heeft. Maar goed, als ik dan op tv een reclame zie over een tandenborstel met ‘sonische technologie’, dan neem ik maar aan dat andere producten de dans van de vage terminologie ook niet ontspringen. 🙂

      Kortom, één cursus waarmee u alles uit alle keyboards kunt halen bestaat niet. Wel is ’t zo dat de meeste keyboards in de basis dezelfde functionaliteit bieden. Maar die basis staat in principe prima uitgelegd in de handleiding (net als de overige functionaliteit).

      Termen zou u hier kunnen posten, dan is er altijd wel iemand van Bax om deze termen te verklaren.

      Arpeggio wil zeggen dat u een akkoord aanslaat en het keyboard een patroontje afspeelt met deze ingedrukte noten. Dit principe werd al gebruikt in de electronische orgels uit de jaren 70 en 80.

      Harmony kan twee dingen betekenen. 1) u speelt één noot, en gebaseerd op de gespeelde akkoorden voegt het keyboard aan uw gespeelde noot nieuwe noten van de gespeelde akkoorden toe. 2) U zingt, en als het keyboard een microfoon-ingang heeft, dan krijgt uw stem een koortje om zich heen, wederom gebaseerd op het gespeelde akkoord.

      DSP: Digital Signal Processing. Dit is simpelweg de effectprocessor, zoals galm, echo, chorus etc. Technisch gezien is het toepassen van een filter (een soort equalizer) ook een vorm van DSP, waardoor je eigenlijk kunt stellen dat de hele klankbron een DSP is.

      ACMP: dit is niet een zeer generieke term, maar ik vermoed dat dit een afkorting van ‘accompaniment’ is: de automatische begeleiding voor de linkerhand.

      Beantwoorden
  6. Maarten | Bax Music schreef:
    7 december 2016 om 08:52

    @Daniël

    Als zo’n synthesizer of keyboard een MIDI-aansluiting heeft (DIN of USB), dan kan dat. In geval van een DIN-aansluiting is het wel zo dat de computer een DIN-MIDI aansluiting moet hebben. Kan met een soort break-out kabel (zoals de Tie MIDI), en bij de betere audio interfaces zit er vaak ook wel DIN-MIDI op.

    De meeste mensen willen graag de aanwezige encoders en/of sliders van een MIDI-keyboard benutten om plug-ins te bedienen. Het is niet altijd zo dat een keyboard of synthesizer ook dergelijke controllers heeft.

    Beantwoorden
  7. Daniël schreef:
    7 december 2016 om 08:42

    Beste Bax,

    Kan ik met een synthesizer of keyboard ook een daw aansturen zoals een midikeyboard?

    Dank u wel alvast,

    Vriendelijke groeten Daniël

    Beantwoorden
  8. Maarten | Bax-shop.nl schreef:
    2 maart 2016 om 08:59

    Als u de sequencing (dus het opnemen en bewerken van uw opgenomen noten) buiten de computer wilt houden, dan kiest u een workstation. Synths hebben in de regel geen sequencer, en de eventuele sequencer in een keyboard is hooguit erg basaal. Let wel: bij zo’n sequencer maakt u dus zelf *alle* partijen, van bassen tot drums, van akkoorden tot melodie, en alle versiering en tierlantijntjes die er ook nog bij horen. Als u daar niets voor voelt, maar gewoon eenvoudig een liedje wilt opnemen is een keyboard wat makkelijker. De styles zijn echter eenvoudiger dan wat u zelf zou kunnen maken als u een beetje bedreven wordt in het arrangeren. Bedenk ook dat veel styles zijn gebaseerd op zgn. traditionele dansstijlen. Popmuziek, om maar iets te noemen, is altijd zo uniek qua arrangement dat deze eigenlijk nooit in keyboards zit. Die macht van dat unieke heeft u wél met een workstation. Er is overigens wel een stevige leercurve om rekening mee te houden, eentje die niet te onderschatten is – ik spreek uit ervaring… 🙂

    Als u de sequencing met een computer wilt doen, dan geeft u het alles-in-̩̩n-aspect op, maar u krijgt er wel mogelijkheden en flexibiliteit voor terug. Bovendien heeft u dan geen workstation meer nodig, maar voldoet een reguliere synthesizer (en die is dan in de regel voordeliger geprijsd). Sterker nog, er zijn tegenwoordig zo veel virtuele instrumenten op de markt dat u ervoor kunt kiezen om de computer voor zowel sequencing als klankgenerator te gebruiken. Zo werk ik ook bijvoorbeeld, mijn eigen fysieke synthesizers staan er tegenwoordig maar een beetje bij voor de show Рen daar zitten beslist klassiekers bij. Maar goed, u heeft er dus altijd een computer en de juiste software voor nodig, en dat is goed om te beseffen.

    Het is goed om te beseffen wat in bredere zin het verschil is tussen workstations en computers.
    – Een workstation heeft een systeem dat naadloos is afgesteld op zowel de eigen klanken als de eigen sequencer. Een computer is wat meer generiek zodat het met álles kan samenwerken.
    – Gewenning. Bij een workstation is het bedieningspaneel en het display uw ‘computer, en een Roland is nu eenmaal anders dan een Yamaha, anders dan een Korg, anders dan een Kurzweil. Ieder systeem werkt weer anders, dus als u ooit overstapt naar een ander merk (bijvoorbeeld omdat die klanken u meer bevallen) dan zult u het sequencinggedeelte ook weer opnieuw moeten leren. Een sequencer op een computer hoeft niet te worden vervangen als u een keer een andere synthesizer koopt.
    – Componenten. Nog een voordeel van een computer is dat de componenten vervangbaar zijn, en uit te breiden. Als zoonlief het display van uw workstation beschadigt moet het gerepareerd worden, u bent dan tijdelijk uw hele workstation kwijt voor deze reparatie. Bij een computer loopt u gewoon even naar de computerboer, of zelfs de supermarkt, en daar haalt u een nieuw scherm. En dan is er nog het verschil tussen een ‘klein’ display en twee grote HD-monitoren van elk 27 inch. Dat verschil kan niet duidelijker. Wilt u een gewoon computertoetsenbord gebruiken voor de bediening? Kan, en dat kan een klassiek model zijn, een ergo-model met allerlei bijzondere curves, qwerty, azerty… En een nieuw klavier is zo gekocht, mocht er iets kapot gaan. Een workstation houdt altijd dezelfde toetsen. En net als voor het display geldt: bij een toetsendefect moet de hele workstation naar de reparatie.

    Welaan, bovenstaande lijst lijkt wel heel erg een promotietoespraak voor computers, maar als dat zó zou werken zouden er geen workstations meer verkocht worden. Dus er is iets, iets magisch, iets onweerstaanbaars, waardoor producers toch ook met workstations blijven werken. Dat is voor iedereen een zeer persoonlijke afweging, en wij bij Bax-shop kunnen alleen maar aanbieden wat er is: workstations, keyboards, synthesizers, en software. Het is toch echt aan u om hierin een afweging te maken!

    Beantwoorden
  9. Christian schreef:
    1 maart 2016 om 19:48

    Lastig, lastig.
    Ik wil graag thuis aan de slag gaan met het maken van arrangementen van nummers. Lagen over elkaar opnemen en zo een nummer creëren. Het eindresultaat wil ik graag op de computer kunnen zetten, maar ik wil voor de rest zoveel mogelijk in het apparaat zelf werken, omdat je dan naar mijn idee sneller even wat opnieuw kunt opnemen, iets kunt wissen etc.
    Waar kan ik mijn blik het beste op richten? Ik twijfel dus tussen keyboard of synthesizer, maar neig wel naar keyboard…

    Beantwoorden
Laat een reactie achter