Elektronica van een elektrische gitaar repareren? Zo doe je het zelf!
Gepubliceerd op donderdag 27 december 2018
Gastblogger Marc de Jonge, van GitaarGarage.nl, vertelt in dit blog hoe je de elektronica van je elektrische gitaar kunt repareren en daarmee van je brom en kraak af kunt komen. Hij gaat in op welke gereedschappen je hiervoor nodig hebt en hoe je te werk gaat. Het is volgens Marc eenvoudiger dan je denkt, en iedereen met voldoende geduld en een beetje gereedschap kan het zelf doen. Leuk om je gitaar weer te kunnen bespelen zonder kraakjes en brommen!
- Brom, kraak of helemaal geen geluid
- Welk gereedschap nodig?
- Voorbereidingen
- Brom
- Kraakjes
- Geen geluid
- Zelf doen of niet?
- Zie ook
Brom, kraak of helemaal geen geluid
Ik kom bij elektrische gitaren in de praktijk drie soorten elektronica-problemen tegen die goed zelf op te lossen zijn. Repareren is soms niet eens nodig!
- Brom: vaak het gevolg van een slechte aarding of soms verkeerd aangesloten bedrading.
- Kraakjes: vaak het gevolg van oude, slechte of kapotte potmeters en switches.
- Geen geluid: vaak het gevolg van verkeerd aangesloten bedrading (of niet aangesloten) of kapotte onderdelen.
Ik zal ze alle drie langsgaan om aan te geven hoe je deze problemen kunt verhelpen.
Welk gereedschap nodig?
Het is om te beginnen belangrijk om het juiste gereedschap te hebben. Dit hoeft helemaal niet duur te zijn. Hier een opsomming van mijn gereedschap voor deze klus:
- Veiligheidsbril, indien gewenst (er kan van alles in je ogen schieten)
- Soldeerbout en soldeer
- Schroevendraaier (kleine kruiskop)
- Snarenwinder
- Tang voor draad knippen of losmaken.
- Notitieblok of camera op je telefoon
- Multimeter
Voorbereidingen
Alvorens ik begin, regel ik altijd een nieuw setje snaren. De oude moeten er toch af! Een snarenwinder is een handig dingetje om tijd mee te besparen. Ook check ik het internet voor draadschema’s van het type gitaar om te kijken of de huidige bedrading wel goed zit en of er wellicht een alternatief schema is dat ik kan gebruiken. Zodra ik de gitaar open heb gemaakt, maak ik altijd een foto van hoe de draden lopen of teken ik het op een notitieblokje. Op deze manier kun je alles weer op exact dezelfde wijze vast solderen zoals het was.
Brom
Als ik een brom constateer bij het spelen, begin ik altijd met een nieuw gitaarsnoer aan te sluiten. Als de brom blijft, ligt het in ieder geval hier niet aan. Vervolgens kijk ik of de bedrading van de jacket goed zit: zitten de draden niet tegen elkaar, zitten ze vast, etc. Vooral de jacket moet altijd goed vast zitten en gaat door gebruik nog wel eens los. Draai dit niet zomaar vast, omdat anders de bedrading ook mee draait (en stuk gaat). Zit het hier ook niet in, dan check ik of de brug goed geaard is met de aardedraad. Zit deze misschien los of zit er wellicht een te dikke dot soldeersel? Hierna check ik de aarde-bedrading naar de potmeters en switch. Hier hetzelfde: zit het los of een te dikke dot soldeer? Als dit alles nog geen gewenst resultaat heeft, kun je ervoor kiezen om de binnenkant van je gitaar te ‘shielden‘ met folie (zie foto). Ik heb één keer gehad dat het nog niet opgelost was. Vervolgens heb ik alle bedrading losgemaakt en opnieuw gesoldeerd. Toen was het klaar gelukkig.
Kraakjes
Dit probleem is het eenvoudigst. Het zit in de potmeters of switch. Soms kan het doordat deze vies zijn geworden (stof, of wat geoxideerd). Spuit een beetje contactreiniger op de pots en switch. Draai ze een paar keer goed heen en weer en daarmee kan het opgelost worden. Gaat het hier niet mee over, dan kun je het krakende onderdeel vervangen voor een nieuw. De-soldeer de draden die vast zitten aan de switch/pot. Dit doe je door de soldeerbout op het draad en soldeer te houden tot het begint te glimmen/smelten. Bij oud soldeer kan het soms wat langer duren voordat het smelt. Je kunt nu de pot of switch verwijderen. De nieuwe pot of switch kun je vervolgens vast solderen op dezelfde wijze zoals de oude onderdelen vast zaten. Op de nieuwe bedrading kun je alvast een beetje soldeer zetten, zodat deze beter pakt als je de draden vast soldeert.
Geen geluid
Dit is soms nog vervelender dan een brom of kraak! Je weet niet precies waar dit aan ligt. Een ander snoer? Staat de versterker wel aan (ja, het gebeurt). Allemaal ok? Dan zit het binnenin de gitaar. Als je op het oog niet kunt zien of er een draad los of verkeerd zit, zul je alle bedrading en onderdelen moeten doormeten met de multimeter. Hiervoor heb je wel wat geduld en precisie nodig. Zit het in de pickups, dan kun je die vervangen (zie mijn andere blog: Passieve elementen vervangen in een elektrische gitaar). Zit het in de switch, dan kun je die ook vervangen. Als het in een potmeter zit, zul je wel geluid horen bij een andere stand van de switch.
Zelf doen of niet?
Dit waren de meest voorkomende elektronische problemen bij een elektrische gitaar. Ervaar je zelf zo’n probleem, dan hoef je dus niet direct een gitaarreparateur op te zoeken: je kan het ook zelf! Ben je minder technisch of handig, dan kun je altijd je gitaar nog naar een gitaarreparateur brengen.
Welk probleem pak jij vanaf nu zelf aan? Laat hieronder een comment achter!
Zie ook
» 5 manieren om je elektrische gitaar nu nog beter te maken
» Passieve elementen vervangen in een elektrische gitaar
» Gitaar of basgitaar ‘relicen’ – Wat is dat?
» Stemmechanieken van je gitaar vervangen
» Elektrische gitaar afstellen
» Besnaren en afstellen van een Floyd Rose tremolo
» Hoe vervang je de snaren op een elektrische gitaar?
» Hoe moet ik mijn gitaar schoonmaken?
» Gitaar onderdelen & gereedschap
» Soldeerbouten & Accessoires
Marc de Jonge woont in Assen (Drenthe) en speelt al bijna 30 jaar lang gitaar. Hij heeft in die tijd ook veel ervaring opgedaan met herstel- en reparatie-werkzaamheden van elektrische gitaren. Tevens geeft hij gitaren een gebruikte relic look. Op zijn eigen site – GitaarGarage.nl – staan meer blogs met gitaar-gerelateerde onderwerpen.
Passieve elementen vervangen in een elektrische gitaar
Strap buttons van je gitaar vervangen door strap locks – Hoe?
5 manieren om je elektrische gitaar nu nog beter te maken
Stemmechanieken van je gitaar vervangen
Topkam van je gitaar vervangen of aanpassen
Muziekapparatuur repareren – Deze dingen kun je zelf doen
Barry, een vraag. Ik knap een oude telecaster op en er loopt een aardedraad vanaf de brug, maar hij hangt aan het uiteinde los, is dat de bedoeling? zo nee, waar moet hij aan vast?
waarschijnlijk is het je eigen schuld.
Gitaar gehad van een muziekvriend om te hobbyen. Het betreft een Telecaster model. Klinkt best goed alleen als ik de elementen apart schakel dus brug of hals dan hoor ik een beste brom. Schakel ik ze in de middenstand dus beide dan is de brom helemaal weg. Kan er niet achter komen waar dit aan ligt. Heeft iemand een goede tip?
Beste FA,
De Telecaster maakt gebruik van twee single-coil elementen. Een single coil-element, ook wel: enkelspoelselement, heeft zoals de naam al aangeeft één spoel van draad. Hierdoor heeft dit type pickup een relatief lage impedantie. Deze smalle spoel richt zich op een klein deel van de snaar, waardoor je een heldere en pure klank krijgt. Een nadeel van enkelspoelselementen is de gevoeligheid voor storing die afkomstig is van magnetische straling, wat een lichte brom tot gevolg heeft. In de middenpositie staan de spoelen van beide elementen magnetisch ‘uit fase’, waardoor je een geluid hebt zonder brom. De brom is dus inherent aan het type element. Het valt op te lossen door bijvoorbeeld gebruik te maken van een noise gate (ruisonderdrukker) in de signaalketen.
Ons assortiment noise gate effectpedalen kun je hier vinden:
https://www.bax-shop.nl/stompbox/noise-gate-suppressor
Met vriendelijke groet,
Barry | Bax Music
Hoi,
Welk type draad met omhulsel kan er het beste worden gebruikt voor een aardedraad?
Dag Dave,
Dat maakt niet uit. Dit mag hetzelfde zijn als de signaaldraad.
Marnix | Bax Music
Op mijn Music Man Stingray 4 (3EQ H 2006) werkt de toneknop voor de middentonen niet meer.
Kan potmeter zijn of deel printplaat? Doen jullie zulke herstellingen? Indien zo, in Goes of Antwerpen?
Dag Gert,
Ja, ik verwacht dat we dit kunnen herstellen.
Op de volgende pagina vind je meer informatie:
https://www.bax-shop.be/nl/services/gitaar-afstellen-en-onderhoud
Houd er wel rekening mee dat op dit moment, in verband met corona, alleen onze winkel in Antwerpen geopend is.
Marnix | Bax Music
Hoi Marc, ik wil mijn Fender Champ lapsteel opnieuw gaan bedraden en wil hiervoor solid core pushback wire gebruiken. Ik kan het af met twee kleuren; er zitten alleen pups en potmeters op (geen switch).
Heb je enig idee of Bax dit verkoopt en welke draad Ø moet ik dan nemen?
Is het zinvol om toch draad te nemen die ook ’n aardkern erbij heeft?
M.vr.gr.
Frans
Dag Frans,
Als je het ‘vintage’ wilt doen, moet je die draad hebben. Maar het maakt niet zo veel uit wat voor draad je gebruikt en wat voor diameter.
Geschikte draad hiervoor verkopen we helaas zelf niet, maar het kan een goed idee zijn om van dit formulier gebruik te maken als je iets specifieks op het oog hebt wat wij (nog) niet verkopen:
https://www.bax-shop.nl/bestellen/product-aanvragen
Marnix | Bax Music