Band als stichting – Slim idee voor muzikanten?
Gepubliceerd op donderdag 14 mei 2020
De VOF, en de bijbehorende hoofdelijke aansprakelijkheid, houdt in dat bandleden risico’s lopen die ze niet zomaar kunnen verwaarlozen. Er zijn echter mogelijkheden om je als muzikant te beschermen tegen die risico’s. Bijvoorbeeld door het oprichten van een stichting. Maar is de stichting wel geschikt als rechtsvorm voor een band? ‘Musiconoom’ Ton Lamers legt de voor- en nadelen van deze rechtsvorm uit.
Rechtspersoon
De stichting is een rechtsvorm met zogenaamde ‘rechtspersoonlijkheid’. Men zegt ook wel ‘de stichting is een rechtspersoon’. Deze rechtspersoonlijkheid houdt in dat de stichting zelfstandig aan het rechtsverkeer deelneemt. Juristen zeggen ‘de stichting is een zelfstandige drager van rechten en plichten.’ Dit in tegenstelling tot de VOF en maatschap waar de vennoten of maten (bandleden) ‘zelf’ de rechtsvorm verpersoonlijken en dus in persoon aansprakelijk zijn voor schulden of schade die in het kader van de vennootschap (band) zijn gemaakt. Dat laatste risico is bepaald niet te verwaarlozen, omdat men natuurlijk nooit het gedrag van anderen in de hand heeft. De stichting is een rechtspersoon, maar vanuit een juridisch perspectief is het wellicht beter om te spreken van ‘volledige rechtsbevoegdheid’. Dit laatste begrip drukt ook goed uit dat de stichting zelf een ‘persoon’ is die zelfstandig aan het rechtsverkeer deelneemt. De persoon is dus geen ‘mens’, maar een door ons recht erkende fictieve persoon. Deze fictieve persoon wordt weliswaar bestuurd en vertegenwoordigd door één of meerdere mensen, maar deze mensen verpersoonlijken de stichting niet.
Rechtshandelingen
Indien een stichting een bestuur heeft bestaande uit een voorzitter, een secretaris en een penningmeester dan is er sprake van vier personen, namelijk de drie bestuursleden en de stichting zelf. Rechtshandelingen en feitelijke handelingen die het bestuur verricht, worden in beginsel aan de stichting toegerekend. Rechtshandelingen zijn handelingen die zijn gericht op een rechtsgevolg zoals het sluiten van overeenkomsten zoals een artiestencontract of een koopovereenkomst, maar ook om het aanvragen van een subsidie en dergelijke. Een voorbeeld: De stichting Poppodium XYZ bestelt bij handelsonderneming in licht en geluid Soundcreation een PA-installatie. XYZ heeft dus een koopovereenkomst gesloten met Soundcreation. Deze overeenkomst is gericht op de rechtsgevolgen van de overeenkomst namelijk dat Soundcreation een PA moet leveren en dat XYZ deze PA zal moeten betalen. Bij feitelijke handelingen kan men denken aan het veroorzaken van schade die in het kader van de activiteiten van de stichting worden verricht. Nog een voorbeeld: Een band genaamd de Tankmountain Daredevils treedt op in de zaal van Poppodium XYZ. Als een van de bandleden op het podium loopt, stort een deel van het podium in en een groot deel van de apparatuur van de band raakt ernstig beschadigd. Na onderzoek blijkt dat het podium door XYZ op ondeugdelijke wijze is geconstrueerd. De stichting XYZ is aansprakelijk voor de schade aan de apparatuur. Het is overigens niet zo dat bestuursleden altijd vrijuit gaan als de stichting die zij besturen in financiële problemen raakt. De bestuursleden moeten dan wel kunnen aantonen dat zij de stichting goed hebben bestuurd. Zonder al te juridisch te worden, komt dat er op neer dat de bestuurders elk jaar zowel een financieel jaarverslag als een secretarieel jaarverslag vaststellen en dat zij geen (rechts-) handelingen hebben verricht, waarvan zij hadden kunnen weten dat zij de gevolgen daarvan niet konden dragen of niet konden overzien.
Winst oppotten
De stichting is een ideële rechtspersoon. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld een Besloten Vennootschap (BV), die een commerciële rechtspersoon is. Dat wil overigens niet zeggen dat een stichting, zoals in de volksmond vaak wordt beweerd, geen winst mag maken. Een stichting mag net zo veel winst maken als ze wil. Ze mag deze winst alleen niet uitkeren aan de oprichters, de bestuurders of anderen, tenzij deze uitkering aan die anderen een ideëel of sociaal doel hebben. Een band die een stichting is, mag het geld dat zij met optredens of andere activiteiten verdient dus net zo hoog ‘oppotten’ als het bestuur wil. Zo kan een band op deze wijze sparen voor bijvoorbeeld dure apparatuur of andere faciliteiten.
Stichting, VOF of maatschap
De stichting is erg geschikt om een onderneming te drijven, met name omdat de stichting rechtspersoonlijkheid heeft en de bestuurders in beginsel niet aansprakelijk zijn voor de schulden van de stichting, zolang zij de stichting op een verantwoorde wijze besturen. Als men helemaal niets doet, dus gewoon met een band speelt en niet actief een rechtsvorm opricht, loopt men de kans als een VOF te worden aangemerkt als er op financieel gebied iets fout loopt en dan zijn de bandleden hoofdelijk verbonden met alle gevolgen van dien. De stichting is voor een band niet alleen interessant als rechtsvorm en rechtspersoon vanuit het oogpunt van aansprakelijkheid. Ook vanuit bestuurlijk en fiscaal perspectief zijn er voordelen. Zo is het bestuur van de stichting ook werkelijke ‘bestuurder’ als het er op aan komt. Vaak heeft een band enkele kernleden en enkele ‘meespelers’. De kernleden houden zo grip op de organisatie, terwijl de meespelers nogal eens wisselen. Zo’n wisseling heeft dan niet direct grote organisatorische gevolgen. Het voordeel vanuit fiscaal perspectief is de mogelijkheid van de stichting om een inhoudingsplichtigenverklaring aan te vragen en daarmee als stichting voor de gehele band te kunnen factureren. Omdat de stichting een rechtspersoon is, kan ze alleen worden opgericht bij authentieke akte door een notaris.
Zie ook
» Rechtsvormen voor muzikanten: vof, eenmanszaak of…?
» Muzikanten & Belastingaangifte – Praktische adviezen
» Tien manieren om als muzikant geld te verdienen
» Je fanbase opbouwen als muzikant
» Kleine ondernemersregeling verandert – Gevolgen voor muzikanten
» Stimuleer je muziekcarrière met 5 gewoontes
» SoundCloud Pro, is het de moeite waard?
» Hoeveel durf jij te vragen voor een gig?
» Liedjes verkopen! – Over labels, publishers en credits
» Wat is Buma/Stemra en waarom lid worden?
» Professioneel muzikant worden: 5 must do’s
» DJ-optredens professioneel aanpakken
» Gratis optreden als DJ… doen of afwijzen?