Little Feat – Geschiedenis van een cult-band

Begin jaren zeventig begint de Nieuwe Zakelijkheid in de popmuziek. Belangrijke exponent daarvan is Little Feat. Het stempel dat zij drukken is de omwerking van blues, country en soul tot een elektrische mix van eigen songs in het helle daglicht van 1971 – geen nostalgie. Gastblogger Bart Dingemans vertelt en laat horen waarom Little Feat nog altijd hoog wordt gewaardeerd.

• De Nieuwe Zakelijkheid in de popmuziek
• Nederland gidsland
• Ontstaan van nieuwe genres in de popmuziek
• Little Feat cult-groep
• Van de eerste LP Little Feat (1971)
•     Willin’
•     Snakes On Everything
•     Strawberry Flats
•     Truckstop Girl
• Sailin’ Shoes (1972)
•     Cold, Cold, Cold
• Dixie Chicken (1973)
•     Two Trains
•     Juliette
•     Roll Um Easy
• Feats Don’t Fail Me Now (1974)
•     Feats Don’t Fail Me Now
• The Last Record Album (1975)
•     Romance Dance
•     Long Distance Love
• Nadagen van Little Feat en plotseling overlijden Lowell George
•     Time Loves A Hero (1977)
•     Waiting for Columbus (1978; live dubbel-LP)
•     Onaffe Little Feat-LP Down On The Farm (1979)
•     De Lowell George solo-LP Thanks I’ll Eat It Here (1979)
• Zie ook

De Nieuwe Zakelijkheid in de popmuziek

Nieuwe Zakelijkheid in de popmuziek is een slogan bedacht door Wim Noordhoek, een bekend poprecensent en programmamaker voor de VPRO. Het staat voor terugkeer naar muziek om de muziek, geen pretentieuze, grensverleggende experimenten meer. Geen fantasieën over een nieuwe, andere, betere wereld, geen science fiction, geen nieuwe horizonten. In de U.S.A. kom ik voor Little Feat de term ‘retro’ tegen. Dit dekt veel minder goed de lading.

Nederland gidsland

Begin jaren 70 was Nederland een gidsland voor de hele wereld op het gebied van muzikale trends en kwaliteit. Sommige artiesten en groepen werden hier al herkend als groot voordat ze in hun eigen vaderland, de U.S.A., doorbraken. Dit was het duidelijkst het geval met Little Feat. En het geldt bijvoorbeeld ook voor Randy Newman en de Flying Burrito Brothers.

Ontstaan van nieuwe genres in de popmuziek

Er is voor mij begin jaren 70 sprake van een cruciaal moment in de ontwikkeling van de popmuziek. Diverse genres kwamen tot bloei, je zou het ook afscheiding van stromingen kunnen noemen. De muziekliefhebbers raakten in kampen verdeeld (country, folkrock, soul, middle of the road, bluesrock, hard rock). Bovendien is dit voor veel babyboomers de periode dat ze stopten met het bijhouden van de ontwikkelingen. Dit kwam met name doordat ze zelf kinderen kregen, een baan en een huwelijk, zodat ze de aandacht voor muziek niet meer konden vasthouden. Dit werd bovendien steeds moeilijker, omdat de dure LP nog meer dan in de eind jaren zestig het relevante product werd, en de single als spraakmakend product verdrong. De LP was te lang om door de populaire radiostations geheel gedraaid te worden.

Little Feat cult-groep

Little Feat (klein wapenfeit, klein kunststuk) is wel een groep die na vijftig jaar nog steeds hoog wordt gewaardeerd. Het is in de jaren tachtig een groep met een cult-following geworden. Ze zit op het belangrijke, creatieve label Warner/ Reprise. De constante factor daar zijn Lenny Waronker, Jim Dickinson, Russ Titelman, Ted Templeman (producers), Lee Herschberg (engineer), Milt Holland (percussionist) en Van Dyke Parks (arrangementen, piano). Deze talentvolle groep is ook betrokken bij bijvoorbeeld Ry Cooder, Randy Newman, de Everly Brothers, Maria Muldaur en James Taylor. De groep Little Feat bestaat in eerste samenstelling uit Lowell George (zang, slide-gitaar, informeel leider), Bill Payne (zang, piano, synthesizer, de tweede man), Richard Hayward  (drummer) en Roy Estrada (bas). Ze zijn afkomstig uit Los Angeles.

Net als bijvoorbeeld de Byrds hebben ze eerder ieder afzonderlijk al de muzikale eerste schreden gezet. Het is geen schoolvriendenclubje. Roy Estrada was de vaste basgitarist van de eerste LP’s van de Mothers of Invention van Frank Zappa. Ook daar heeft Lowell George ‘stage gelopen’. Hij doet mee op de Zappa- LP Hot Rats (zonder credits te krijgen) en zingt op de LP Weasels Ripped My Flesh. Ook Richard Hayward komt uit de Zappa-hoek: ex- drummer van de Fraternity of Man, een nog meer dan de Mothers parodistische groep. Alleen Bill Payne had geen eerdere band op zijn cv. Hij leunt later meer en meer over naar de jazz. Lowell George’s song Willing haalde de bazen van Warner over de streep ze te contracteren. Er was twijfel door hun gebrek aan image. Dit nummer werd een favoriet van onder andere Linda Ronstadt, en Commander Cody.

Van de eerste LP Little Feat (1971)

Van de eerste gelijknamige LP Little Feat kies ik een selectie van de mooiste songs:

Willin’

Ik begin met het beroemde Willin’. Maar ik kies de versie van de tweede LP Sailin’ Shoes. Op de eerste versie, op de eerste LP, doet Ry Cooder opvallend mee in zijn karakteristieke gitaarstijl. Lowell wilde het zonder hem blijkbaar nog een keer beter doen. De piano van Bill Payne vult in. Willing gaat over het leven als vrachtwagenchauffeur, en is daarmee ook een primeur in het genre ’trucksongs’. Hoor de opsomming van steden en stadjes: I’ve been from Tucson to Tucumcari, Tehachapi to Tonapah…

Snakes On Everything

Dit nummer van Bill Payne valt keihard met de deur in huis. Een bepaalde woede kenmerkt de hele plaat. Te midden van heftige ritmes, ruig drumwerk van Charles Hayward, klinkt de nijdige stem van Lowell, en zijn hoog/zuivere slide-gitaar. Na een verwonding aan een duim bij het in elkaar zetten van een modelvliegtuigje speelt Lowell slechts slide-gitaar. Hij kan het instrument laten snijden als een laser, en ontspannen laten zoemen als een luie honingbij.

Strawberry Flats

In Strawberry Flats weer de kenmerkende piano-invullingen van Bill Payne. De zang gaat bijna onder in het omringende spetterende spel.

Truckstop Girl

Truckstop Girl is nóg een ‘definiërende’ trucksong. In deze ballad een staaltje van Lowell George’s vermogen tot gevoelvolle, gedragen voordracht. In zijn latere werk volgen nog vele ballads.

Sailin’ Shoes (1972)

Cold, Cold, Cold

Dit nummer is een verhaal van Lowell’s vertwijfeling en verwarring.

Deze LP is nog eenvoudiger, kaler van sound dan de eerste. Het surrealistische hoesontwerp van Neon Park trekt de aandacht. Het gaat met Little Feat niet bepaald gladjes. Regelmatig zijn er berichten over uit elkaar gaan en toch weer doorgaan. Lowell George is veruit het belangrijkste groepslid door zijn zang, song-inbreng en algemeen bepalende rol. Maar hij is juist een informele leider, die aarzelt, beslissingen uitstelt, chaotisch te werk gaat. Legendarisch is zijn tot het laatst toe wijzigen van songs en songvolgordes op hun LP’s. Die kloppen daarom vaak niet met wat op de hoes staat.

Dixie Chicken (1973)

Ze hebben getoerd als voorprogramma van pianist-zanger-producer Allen Toussaint, de grote icoon van de New Orleans popmuziek, vroege jaren zestig. Vanaf deze plaat is Little Feat duidelijk opgeschoven naar vanuit New Orleans geïnspireerde ritmes, het is meer relaxed, laid back ‘sophisti-funk’. Roy Estrada is vertrokken, hij wordt basgitarist in de band van Captain Beefheart, met het pseudoniem Orejon. Er zijn drie nieuwe leden: basgitarist Kenny Gradney en congaspeler Sam Clayton, beide uit New Orleans, ex- medewerkers van de band van Delaney & Bonnie, alsmede gitarist Paul Barrere.

Two Trains

Prominente rol van de nieuwe ritmesectie Hayward-Gradney-Clayton.

Juliette

Een ballad, heel relaxed gespeeld; de keyboards van Bill Payne komen soms heel jazzy uit de hoek. “Hij wil Joe Zawinul worden” wordt gezegd.

Roll Um Easy

Ballad met ingetogen slidegitaarspel van Lowell George.

Omstreeks deze tijd komt Little Feat in contact met Bonnie Raitt. Zij is een geweldige artieste op eigen kracht, maar wordt fan van Little Feat. De invloed en inbreng van met name Lowell George en Bill Payne op haar platen uit deze tijd valt direct op.

Feats Don’t Fail Me Now (1974)

Deze plaat bevat een aantal van de meest swingende Little Feat nummers, naast tamelijk jazzy werk. Bill Payne tekent voor die jazz-invloeden. Al met al is de plaat dan ook wat heterogeen. De invloed van de moeilijke Lowell George is tanende.

Feats Don’t Fail Me Now

Een swingend nummer met de luie, zwaar gesyncopeerde ritmes van New Orleans.

The Last Record Album (1975)

Ik vind deze plaat het eigenlijke slot van Little Feat. Het is een statement over het leven in LA. Zie de uitbeelding op de hoes: cardboard constructies in de woestijn, Hollywood als grote dril-pudding. De titel verwijst naar de film The Last Picture Show . Er is veel moois te horen, met name enige prachtige ballads. Aan de andere kant voel je stroefheid, desillusie. Nauwelijks merkbaar gaat relaxedheid de gang naar steriliteit, Barrere en Payne nemen de meeste songs voor hun rekening en doen dat verrassend goed.

Romance Dance

Een nummer van Barrere, Payne en Gradney.

Long Distance Love

Een van de laatste ballades van Lowell George op zijn best.

Nadagen van Little Feat en plotseling overlijden Lowell George

Time Loves A Hero (1977)

Matige plaat.

Waiting for Columbus (1978; live dubbel-LP)

Heel goed verkocht.

Onaffe Little Feat-LP Down On The Farm (1979)

Hij klinkt heel degelijk. Lowell schrijft de meeste nummers, is ook producer, maar ontbreekt als zanger. Paul Barrere en Bill Payne vallen in met zeer aan Lowell gelijk klinkende stemmen; toch er ontbreekt een bepaald heilig moeten.

De Lowell George solo-LP Thanks I’ll Eat It Here (1979)

Terwijl de Little Feat-LP onaf was, en Lowell bezig was met zijn solo-LP Thanks I’ll Eat It Here, kondigde hij het einde van de band aan, en ging toeren met een eigen band. En juist in die overgangsperiode overleed hij, op toernee, in 1979 aan een hartinfarct. Thanks I’ll Eat It Here was de aanvankelijke naam van de tweede LP Sailin’ Shoes, en je ziet het inderdaad heel onopvallend in de liner notes van die plaat staan. Je hoort de breed en weelderig (lush) geproduceerde sound die in de U.S.A. dan gebruikelijk is. Disco is niet veraf. Weinig nieuw eigen werk van Lowell. De enorme drive en drang naar eenvoud en directheid van de Britse popmuziek uit die tijd (punk en pub-rock) wordt node gemist.

De overgebleven leden kwamen in 1988 weer bij elkaar, en bleven vele jaren actief als Little Feat.

Zie ook

» Doug Sahm en zijn Sir Douglas Quintet – Geschiedenis van een cowboy-hippie
» Lyle Lovett – Geschiedenis van een ongewone countrymuzikant
» Ian Dury & The Blockheads – Geschiedenis van een groep virtuoze punkrockers
» Otis Redding – Geschiedenis van een groot soulzanger
» Kate & Anna McGarrigle – Geschiedenis van twee singer-songwritende zussen
» Buddy Holly – Geschiedenis van een muzikale vernieuwer
» Steely Dan – Geschiedenis van een unieke popband
» Latin-muziek: een grote verzameling muziekstijlen – Leer er meer over!
» Hiphop-geschiedenis: meer dan alleen rappen
» Elektrische gitaar: geschiedenis, klank en speeltechniek
» Jazz – Geschiedenis en kenmerken van een rijke muziekstijl

Lyle Lovett – Geschiedenis van een ongewone countrymuzikant Joy of Cooking – Geschiedenis van een pretentieloze hippieband The J. Geils Band – Geschiedenis van een macho groep met stijlgevoel Gerry Rafferty – Geschiedenis van een zonderlinge muzikant Ian Dury & The Blockheads – Geschiedenis van een groep virtuoze punkrockers Doug Sahm en zijn Sir Douglas Quintet – Geschiedenis van een cowboy-hippie