Tweet
Je installatie goed en veilig aansluiten.
Vaak zie en hoor ik vragen over het hoe en wat en een veilige aansluitmanier van je licht en geluidsinstallatie.
Er word geschreven over kracht of lichtgroepen en er worden hele spannende kreten geroepen, die het vaak niet duidelijker maken.
Graag wil ik een en ander verduidelijken met dit verhaaltje.
Op een vrije lichtgroep kan maximaal ( 230x16) 3680Watt worden aangesloten.
Op een krachtgroep van 16 Amp is dat 3x 3680 = 11040 Watt.(verdeeld over de drie fasen.)
Wanneer je de mogelijkheid hebt om je licht en geluid beide op een aparte vrije groep te stekkeren is dat eigenlijk ideaal, omdat je dan voor beide genoeg vermogen hebt en het licht moeilijker kan storen op je geluid.
Maar soms is een lichtgroep niet genoeg meer, en dan wijken we uit naar een krachtaansluiting. Je hebt dan theoretisch meteen 3 vrije “lichtgroepen”! Wanneer je de stap maakt naar een 3-fasen aansluiting komen er echter andere dingen om de hoek kijken. Zo moet je natuurlijk iets hebben om van 3-fasen en een nul(krachtgroepje) te komen tot 3 groepjes met 1 fase en een nul(lichtgroepje). Het simpelste is om dan bijvoorbeeld deze verdeler te gebruiken.
Je hebt dan een 16 Amp ingang én uitgang (om eventueel door te lussen naar een andere verdeler), en 3 met automaten beveiligde groepjes met elk 2 schuco’s. Bovendien heb je controlelampjes om te zien of alle fasen aanwezig zijn.Bij deze verdeler is het nut van de automaten discutabel, omdat je bij een voeding van 16Amp geen selectiviteit kan garanderen tussen de voorbeveiliging en de verdeler zelf. Maar dit laat ik even achterwege. Van dit soort modules zijn veel soorten, ook voor een 32 Amp 3-fasen aansluiting.
Maar wanneer je op een 3-fasenaansluiting gaat werken van 32 Amp MOET je de 230 volt groepen apart zekeren, omdat deze niet zwaarder mogen zijn als 16Amp! De 32 aansluitingen zijn dan meestal ongezekerd doorgelust om eventueel andere verdelers van maximaal 32 Amp te kunnen voorzien.
Maar over de maximale stromen en de bijbehorende goede voorzekeringen ga ik even niet verder in. (Misschien handig om dat ook nog eens een keer te doen?)
Maar over een ander voorkomend probleem is ook enorm veel te doen. Wat als de spanning niet goed is? Bijvoorbeeld wanneer de nul van een 3-fasenaansluiting wegvalt?
Er word veel over geschreven en gepraat, maar ik denk dat het voor velen een beetje abracadabra is.
Vandaar deze uitleg.
Wanneer je met je installatie op een 3-fasengroep zit, dan “hangt” je apparatuur tussen de fasen en de nul. De nul is het sterpunt in de krachtinstallatie. Ik zal hierover niet verder uitwijden, omdat dat voor de meesten onder jullie totaal niet interessant is!
Wat wél interessant is voor jullie, is wat er gebeurd als deze nul plotseling wegvalt! (Als gevolg van een kabelbreuk, losse schroefaansluiting of een slechte stekkeraansluiting, noem maar op) Het sterpunt verschuift dan (zoals ze dat noemen) naarmate de belasting toe of afneemt.
In de praktijk houd dat in, dat je apparatuur op een spanning ruim onder de normale netspanning kan komen (vaak onder de 100Volt) maar nog vaker ook ruim boven de normale netspanning! (400Volt is hierbij mogelijk!!) Je begrijpt dat de meeste apparaten dan (in beide gevallen) zullen sneuvelen! Je kunt natuurlijk met een multimeter meten voordat je instekkerd, maar meestal gaat het fout tijdens een show, en binnen 1/50e van een seconde zal je zelf niet kunnen meten én reageren door de stekker er uit te trekken terwijl je ook nog licht staat te tikken of muziek staat te schuiven!
Hoe kan je zo iets voorkomen?
In eerste instantie is het erg belangrijk dat je bekabeling klopt, en dan bedoel ik elektrisch én mechanisch(trekontlastingen). Natuurlijk is ook je kabelmantel belangrijk, voor de aanrakingsveiligheid van jezelf én anderen.
Ook de installatie waar je inprikt moet goed zijn, maar dat is vaak lastig om “even” te controleren. Wanneer de wandcontactdozen los aan de muur bengelen is het natuurlijk duidelijk, maar vaak is er op het eerste zicht weinig mis met een installatie.Maar meestal komt een "controle" niet verder dan het meten met een multimeter en daarna gewoon instekkeren.
Om je tegen een over of onderspanning goed te beveiligen, is het verstandig om een fase-bewakingsrelais te gebruiken.
Deze relais meten continue de spanning tussen de fasen onderling, en de fasen ten opzichte van de nul. Dus als er op een of ander moment een probleem is met de spanning, kan zo een relais je installatie op tijd uitschakelen.
Als je dit relais een vermogensrelais laat schakelen, gaat alles in geval van een probleem in één keer uit. Het is zelfs zo(zo heb ik het aangesloten in ieder geval) , dat als de spanning niet goed is, wij de installatie niet aan kunnen zetten voordat het probleem is opgelost!
Zelf hebben we ooit eens een probleem gehad als gevolg van een losse nulaansluiting, toen hadden we voor enkele duizenden euro’s schade.
Ik heb daarna meteen de bovenstaande beveiliging gemaakt.(mosterd na de maaltijd…) Sindsdien weten we waar de spanning goed is, en waar hij slecht is voordat we beginnen. En als er iets misgaat tijdens de show dan word schade voorkomen door deze beveiliging.
Vaak zie en hoor ik vragen over het hoe en wat en een veilige aansluitmanier van je licht en geluidsinstallatie.
Er word geschreven over kracht of lichtgroepen en er worden hele spannende kreten geroepen, die het vaak niet duidelijker maken.
Graag wil ik een en ander verduidelijken met dit verhaaltje.
Op een vrije lichtgroep kan maximaal ( 230x16) 3680Watt worden aangesloten.
Op een krachtgroep van 16 Amp is dat 3x 3680 = 11040 Watt.(verdeeld over de drie fasen.)
Wanneer je de mogelijkheid hebt om je licht en geluid beide op een aparte vrije groep te stekkeren is dat eigenlijk ideaal, omdat je dan voor beide genoeg vermogen hebt en het licht moeilijker kan storen op je geluid.
Maar soms is een lichtgroep niet genoeg meer, en dan wijken we uit naar een krachtaansluiting. Je hebt dan theoretisch meteen 3 vrije “lichtgroepen”! Wanneer je de stap maakt naar een 3-fasen aansluiting komen er echter andere dingen om de hoek kijken. Zo moet je natuurlijk iets hebben om van 3-fasen en een nul(krachtgroepje) te komen tot 3 groepjes met 1 fase en een nul(lichtgroepje). Het simpelste is om dan bijvoorbeeld deze verdeler te gebruiken.
Je hebt dan een 16 Amp ingang én uitgang (om eventueel door te lussen naar een andere verdeler), en 3 met automaten beveiligde groepjes met elk 2 schuco’s. Bovendien heb je controlelampjes om te zien of alle fasen aanwezig zijn.Bij deze verdeler is het nut van de automaten discutabel, omdat je bij een voeding van 16Amp geen selectiviteit kan garanderen tussen de voorbeveiliging en de verdeler zelf. Maar dit laat ik even achterwege. Van dit soort modules zijn veel soorten, ook voor een 32 Amp 3-fasen aansluiting.
Maar wanneer je op een 3-fasenaansluiting gaat werken van 32 Amp MOET je de 230 volt groepen apart zekeren, omdat deze niet zwaarder mogen zijn als 16Amp! De 32 aansluitingen zijn dan meestal ongezekerd doorgelust om eventueel andere verdelers van maximaal 32 Amp te kunnen voorzien.
Maar over de maximale stromen en de bijbehorende goede voorzekeringen ga ik even niet verder in. (Misschien handig om dat ook nog eens een keer te doen?)Maar over een ander voorkomend probleem is ook enorm veel te doen. Wat als de spanning niet goed is? Bijvoorbeeld wanneer de nul van een 3-fasenaansluiting wegvalt?
Er word veel over geschreven en gepraat, maar ik denk dat het voor velen een beetje abracadabra is.
Vandaar deze uitleg.
Wanneer je met je installatie op een 3-fasengroep zit, dan “hangt” je apparatuur tussen de fasen en de nul. De nul is het sterpunt in de krachtinstallatie. Ik zal hierover niet verder uitwijden, omdat dat voor de meesten onder jullie totaal niet interessant is!
Wat wél interessant is voor jullie, is wat er gebeurd als deze nul plotseling wegvalt! (Als gevolg van een kabelbreuk, losse schroefaansluiting of een slechte stekkeraansluiting, noem maar op) Het sterpunt verschuift dan (zoals ze dat noemen) naarmate de belasting toe of afneemt.
In de praktijk houd dat in, dat je apparatuur op een spanning ruim onder de normale netspanning kan komen (vaak onder de 100Volt) maar nog vaker ook ruim boven de normale netspanning! (400Volt is hierbij mogelijk!!) Je begrijpt dat de meeste apparaten dan (in beide gevallen) zullen sneuvelen! Je kunt natuurlijk met een multimeter meten voordat je instekkerd, maar meestal gaat het fout tijdens een show, en binnen 1/50e van een seconde zal je zelf niet kunnen meten én reageren door de stekker er uit te trekken terwijl je ook nog licht staat te tikken of muziek staat te schuiven!
Hoe kan je zo iets voorkomen?
In eerste instantie is het erg belangrijk dat je bekabeling klopt, en dan bedoel ik elektrisch én mechanisch(trekontlastingen). Natuurlijk is ook je kabelmantel belangrijk, voor de aanrakingsveiligheid van jezelf én anderen.
Ook de installatie waar je inprikt moet goed zijn, maar dat is vaak lastig om “even” te controleren. Wanneer de wandcontactdozen los aan de muur bengelen is het natuurlijk duidelijk, maar vaak is er op het eerste zicht weinig mis met een installatie.Maar meestal komt een "controle" niet verder dan het meten met een multimeter en daarna gewoon instekkeren.
Om je tegen een over of onderspanning goed te beveiligen, is het verstandig om een fase-bewakingsrelais te gebruiken.
Deze relais meten continue de spanning tussen de fasen onderling, en de fasen ten opzichte van de nul. Dus als er op een of ander moment een probleem is met de spanning, kan zo een relais je installatie op tijd uitschakelen.
Als je dit relais een vermogensrelais laat schakelen, gaat alles in geval van een probleem in één keer uit. Het is zelfs zo(zo heb ik het aangesloten in ieder geval) , dat als de spanning niet goed is, wij de installatie niet aan kunnen zetten voordat het probleem is opgelost!
Zelf hebben we ooit eens een probleem gehad als gevolg van een losse nulaansluiting, toen hadden we voor enkele duizenden euro’s schade.
Ik heb daarna meteen de bovenstaande beveiliging gemaakt.(mosterd na de maaltijd…) Sindsdien weten we waar de spanning goed is, en waar hij slecht is voordat we beginnen. En als er iets misgaat tijdens de show dan word schade voorkomen door deze beveiliging.
Comment