Algemeen riggingtopic

[roderickk]

Het lijkt mij leuk om een algemeen riggingtopic te openen. Wat is er verplicht? Wat kan je beter niet doen? Vuist regeltjes en natuurlijk meer.

Ik ga hier regelmatig het een en ander posten en ik hoop hiermee zeer intressante discussies mee te gaan voeren.

[Partysounddriveinn]

Ja! tof idee..

Zo vraag ik me af wat hebben jullie aan statieven (windups) en gebruiken jullie daadwerkelijk allemaal steeltjes etc.

Wij hebben vmb,s tegenwoordig en gebruiken fd34 truss (vierkant) we zijn langzaam alles aan het voorzien van steeltjes want uiteindelijk is dit verplicht (vanuit je verzekering etc.)

[roderickk]

Een basis lichtbrug
Een standaard lichtbrugje is vaak al terug te vinden bij een medium drive-in show. Voor een standaard lichtbrug is ook niet zeer veel kennis nodig. Hetgeen wat je nodig hebt is: 1 of meerdere stukken truss, 2 wind-up statieven (die voldoende belast kunnen worden), 2 trussadapters, g-haken (om je licht op een veilig manier op te kunnen hangen) en safety kabels.

Truss:
Truss is er in vele soorten en maten. Als allereerste moet je de keuze maken of je voor installatietruss gaat of voor quick-lock. Installatietruss is speciaal ontworpen voor systemen die een langere tijd op 1 plek hangen (denk aan showrooms etc.), dit raad ik zeer af voor on the road gebruik. Quick-lock truss maakt gebruik van koppelingen die veel makkelijker te verwijderen zijn, waardoor op- en afbouwen veel sneller gaat.
Vervolgens heb je nog het verschil tussen driehoektruss en vierkante truss. Vierkante truss kom je voornamelijk tegen bij de grotere verhuurbedrijven, omdat het met meer kilo's belast kan worden. Ben je dus van plan om vaak truss bij te huren, kan je het beste voor vierkante truss gaan. Voor een gemiddelde drive-in show die bruggen maakt tot maximaal 10 meter voldoet driehoektruss prima. Qua maten is de standaard maat 30cm. Hier zou ik niet van afwijken.
Verder zijn er nog heel veel soorten trussmerken en allemaal variëren ze in prijs. Je hebt bijvoorbeeld: Alulite (=milos), Alutruss, Prolyte, Eurotruss en noem maar op. Wat belangrijk is om te weten, is dat verschillende trussmerken niet gemaakt zijn om te koppelen. Enkele merken zijn wel te koppelen, maar dit raad ik zeer af, omdat de opgegeven belastbaarheidstabellen dan niet meer kloppen. Over het algemeen komen de merken Prolyte en Eurotruss het meeste voor in de verhuur. Ik zou dan ook voordat je truss aanschaft goed informeren welke merken er bij jou in de buurt worden verhuurd. Prolyte en Eurotruss zijn vrij prijzige merken, maar kunnen over het algemeen meer belast worden dan goedkopere merken.

Statieven:
Voor trussbruggen zijn eigelijk alleen maar wind-up statieven geschikt, maar ook hier heb je vele verschillende soorten en maten in. Statieven die tot 200kg belast kunnen worden, statieven die 70 kg kunnen hebben, statieven die 5 meter hoog gaan en statieven die 3 meter hoog gaan. Aan alles hangt een prijskaartje dus ook hierin moet je afwegingen gaan maken. Wat wil je ermee doen? Waarvoor gaan ze in de toekomst gebruikt worden? En hoeveel ruimte kunnen ze innemen tijdens transport? Op de belastbaarheid kom ik later terug en daarom wordt dit dus nog niet in dit kopje besproken. Zoals ik al heb verteld zijn er veel verschillende soorten statieven. De goedkopere statieven beschikken over drie staande poten. De duurdere hebben meestal 4 liggende voeten. Wanneer je flink in de hoogte (boven de 3.5m) gaat is een statief met vier liggende poten veel veiliger. Statieven met drie poten zijn prima te gebruiken tot bruggen van ongeveer 6 meter.

Trussadapters:
Op de statieven moet een trussadapter worden bevestigd. Hierop kan de truss bevestigd worden. Je hebt de keuze tussen ''vaste'' adapters, hiermee kan je niet de afstanden veranderen waardoor er maar één trussmaat op past. Wanneer je ook met andere trussmaten gaat werken moet je een verschuibare hebben. Let goed op de buisdiameter van de statieven, zodat je passende adapters koopt.

Trusshaken:
Trusshaken zijn ervoor om je lichteffecten aan een truss op te kunnen hangen. Op een standaard lichteffect past meestal één trusshaak. Op bijvoorbeeld een T4 of een moving head moeten er twee bevestigd worden. Tussen de trusshaken heb je twee types: een g-haak en halfcouplers. Halfcouplers nemen minder ruimte in beslag en kunnen meer gewicht dragen, maar zijn wel duurder. Voor standaard lichteffecten, parren en scans voldoen g-haken prima. Tussen de g-haken heb je ook nog een verschil. De ene beschadigd je truss minder dan de anderde ( er zit een lipje voor de bout).

Safety's:
Safety's zijn altijd verplicht bij het gebruik van truss. Stel dat de g-haak het begeeft zorgt een safetykabel ervoor dat hij niet naar beneden valt. Gebruik deze altijd! Dit scheelt doden. Wanneer je erg zuinig bent op je apparatuur heb je safety's met een pvc coating eromheen.

Belasting:
De belastingstabellen van een trussmerk staan vaak op hun site weergegeven. Meestal is dit niet de kritieke factor bij een standaard lichtbrug. De statieven zijn het zwaktepunt.
Hoeveel kilo mogen je statieven dragen bij een gelijke verdeling?
Stel je hebt statieven die tuv gekeurd zijn en ze mogen 100 kg hebben per stuk. Dan betekent dat NIET dat je het totaal tot 200 kg mag belasten. Standaard wordt er gebruik gemaakt van de 75% regel. Wanneer je 2 statieven hebt die 100 kg per stuk mogen hebben, dan mag de brug hetvolgende wegen: 2 x 100 = 200, 200 x 0.75 = 150 KG. Vergeet bij het totaalgewicht niet de kabels en de truss mee te reken!

Dit was het begin. Ik stop er even mee. Later vandaag of morgen ga ik verder over dit onderwerp. (bijv. op welke plek moeten de statieven onder een truss staan?)

[edwin]

Heel netjes dit topic!
Ik heb het even 'sticky' gemaakt zodat het net als de andere info-topics altijd bovenaan blijft staan.
Goed bezig zeg!

[Rick]

Graag zou ik nog wat informatie willen toevoegen aan bovenstaand begin. :)

Belasting TIP
Wanneer je met grotere lichtbruggen gaat werken en de precieze belasting wilt berekenen, zorg je voor een grote ruimte. Hierin leg je alle materiaal dat je gaat gebruiken om in de truss te hangen en zodoende kan je precies en nauwkeurig alle onderdelen stuk voor stuk wegen. (Uiteraard met een weegschaal. ;)) Safety's, kabels, G-haken, lichteffecten, verdeelblokken, break-out boxen, alles op de weegschaal wat je er in kwijt wilt.

Truss:
Wanneer je twee verschillende soorten truss gebruikt (omdat er wellicht geen andere truss meer te vinden was) én je hebt nagekeken of de fabrikant de uitwisseling ondersteunt (meestal staat er ...-compatible), móet je de belastingtabel met de laagste waarde aanhouden.

Statieven TIP:
Ga bij budget wind-up statieven niet direct uit van de opgegeven belasting. Veelal zijn deze statieven niet tuv-gekeurd. Dit hoeft niet te betekenen dat je nu deze statieven niet kunt gebruiken, maar hou er wel rekening mee dat je de statieven niet tot het uiterste kunt belasten, zoals opgegeven.

Statieven TIP
Probeer voordat je een wind-up statief aanschaft ook te denken aan de hoogte hiervan. Immers, je lichtshow zal een bepaald aantal meters de lucht in moeten.
Wanneer je een lichtbrug tot 3 meter de lucht in wilt krijgen, neem dan statieven die tot 4 of 5 meter kunnen. Hierdoor worden de statieven niet tot hun uiterste uiteengetrokken wat ten goede komt aan de stabiliteit. Immers, er steekt nog een stukje statiefpaal in de behuizing van het statief, zodat het statief stabiel blijft staan.

@ Roderickk, misschien is het leuk om wat afbeeldingen als voorbeeld er bij te zetten. Lijkt me zeer praktisch voor beginners die informatie willen verzamelen voordat ze lichtbruggen neerzetten. :)

[Pim]

móet je de belastingtabel met de laagste waarde aanhouden.

Volgens mij kan je, bij gebruik van 2 verschillende merken truss, geen gebruik maken van een belastingstabel, ook geen laagste waarden aanhouden, elk merk verschilt en heeft een eigen belastingstabel dus kan nooit met een andere tabel samenwerken.


Als je nou 4m truss opzet van 2 verschillende merken, maak je niet druk. Zolang de belasting (het aantal kilo's wat je eraan hangt) dus niet te hoog wordt, en alles gesaved is!

Maar als we praten over langere lengtes, zou ik dit niet aanraden!


Trouwens, aantal meters op statieven moet je ook op letten!
10m overbruggen is toegestaan op 2 statieven!
Dus heb je 12m, laat je aan iedere kant nog 1 meter uitsteken! (wel degelijke statieven pakken die dit aankunnen!)

[Rick]

Uiteraard kun je dan wel een belastingtabel aanhouden, en dat is degene met de laagste belastbaarheid.

[roderickk]

Uiteraard kun je dan wel een belastingtabel aanhouden, en dat is degene met de laagste belastbaarheid.

Hier ben ik het niet mee eens! Het zwakste punt zijn de koppelstukken. Als je twee merken gaat combineren en het past, kan er toch een klein verschil qua maten zijn. Hierdoor gaat de boel lichtelijk krom staan en klopt ook de laagste belastbaarheid niet!

[Rick]

Ik had het dan ook alleen over truss die compatible is met andere truss, niet met een of ander willekeurig stuk truss met een ander willekeurig stuk truss dat toevallig net in elkaar past. ;)

[roderickk]

Trouwens, aantal meters op statieven moet je ook op letten!
10m overbruggen is toegestaan op 2 statieven!
Dus heb je 12m, laat je aan iedere kant nog 1 meter uitsteken! (wel degelijke statieven pakken die dit aankunnen!)

Hierop kom ik nog op terug ook hier kan je een leuk verhaaltje over schrijven.

[roderickk]

Ja! tof idee..

Zo vraag ik me af wat hebben jullie aan statieven (windups) en gebruiken jullie daadwerkelijk allemaal steeltjes etc.

Wij hebben vmb,s tegenwoordig en gebruiken fd34 truss (vierkant) we zijn langzaam alles aan het voorzien van steeltjes want uiteindelijk is dit verplicht (vanuit je verzekering etc.)

Steeltjes kosten je echt de kop niet, meteen aanschaffen zou ik zeggen. Ik heb zelf bij transport overal standaard om elk lichteffect safety's.

[Pim]

liever paar 10'tjes kwijt dan iemand met een gat in z'n kop + je lamp naar de ******

Maarrrrr roderickk, waar blijf je met je verhaal over de 12m ;)

[roderickk]

Waar plaats ik mijn statieven onder een truss
Wanneer je trussconstructie maakt komt het meeste druk in het midden van de truss te staan, dit kan gevaarlijk zijn wanneer je met een lange brug bezig bent of veel gewicht gebruikt. Hoe korter de brug hoe minder last je hiervan hebt. Daarom kan je het beste de statieven iets naar binnen plaatsen (niet helemaal op de uiteinden). Hoeverder de statieven naar binnen geplaatst worden hoe kleiner de druk wordt die in het midden wordt uitgeoefent, maar hierdoor worden de uiteindens zwakker. Hier moet dus een juiste verhouding tussen gevonden worden. 20%60%20% is een goede verhouding (de uitstekende delen mogen maximaal 1.5meter zijn). Wanneer je in de belastingstabellen van de truss gaat kijken hoef je dan alleen nog maar naar die 60% te kijken. Op de 20% delen kan je uiteraard ook niet te veel hangen. Bij kleine overspanning (tot 6meter) hoef je je uiteraard niet aan deze verhouding te houden.

Ga nooit boven de opgegeven maximale belasting zitten en zorg ervoor dat het gewicht gelijkmatig is verdeeld

[NBeat]

Ik wil hier nog even een kant-tekening bij plaatsen, of eigenlijk meer een vraag.

Ik heb niet veel kaas gegeten van Rigging, in de praktijk niet veel verder bezig geweest dan met max 6m bruggen, maar is het niet zo dat de uitstekende delen van je truss brug max 1,5m lang mogen zijn ?
Ik weet de exacte lengte niet uit m'n hoofd, maar ik heb redelijk wat over rigging gelezen op het internet. Maar ga maar na, als je een brug van 12m wilt maken met 2 statieven, dan mag je deze volgens jou principe ongeveer 2,5m uit laten steken. Volgens mij is dit dus niet toegestaan.

Verder noemde je een 75% regel voor statieven, daar wil ik ook nog iets aan toevoegen, de belasting van een statief is volledig afhankelijk van de Veiligheidsfactoren (Vf) die van toepassing zijn op dit statief. Door de overheid is er een norm vastgesteld waaraan statieven / truss moet voldoen (Vf = 10) Dit is echter niet altijd vanaf de fabriek geregeld, de gebruiker moet hier zelf op letten. Een statief met één zekering (bijvoorbeeld alleen een takel, waar het gewicht constant op zou moeten hangen) dan heb je te maken met een statief met Vf = 5, wat betekend dat je als gebruiker zelf de veiligheidsfactor nog moet verdubbelen, dit kan op meerdere manieren, een tweede zekering op het draagmechanisme van het statief bijvoorbeeld (een pin door de buis bijvoorbeeld) mochten er geen mogelijkheden zijn om dit te doen, dan moet je van de max belastbaarheid van het statief 50% nemen ipv 75%.

Bij een simpele brug die niet al te lang is zijn weinig tot geen berekeningen nodig, maar bij een langere brug, meerdere statieven, bochten, enz enz, dan zijn er vaak hele complexe berekeningen nodig, waar krachtmomenten, koppelstukken, Veiligheidsfactoren, enz aan te pas komen. Het is heel riskant om hier zelf aan te gaan rekenen, tenzij je hier een erkende opleiding voor gevolgd hebt.

Het is in iedergeval een leuk onderwerp om over te discusieren, zolang iedereen maar in zijn achterhoofd houd dat een verkeerde aanname / berekening een mensenleven kan kosten (en dan heb ik het nog niet eens over de kosten van schade, smartegeld, boetes, enz)

Maar goed, Roderick, mijn complimenten, je hebt een paar nette stukken tekst neer gezet en ik ben benieuwd naar je reactie op mijn kleine toevoegingen.

[roderickk]

Je slaat de spijker precies op de kop!

De vf had ik nog niets over verteld en dat vond ik een zwakte punt in mijn stuk. Dit wil ik er nog wel aan toevoegen zodat het compleet is.

En nu je het zegt over de 1.5meter regel!!! Nadat ik het stukje had geschreven begon ik opeens te twijfelen. Over deze verhouding heb ik wel gelezen (ik kan niet zo snel vinden waar). Je hebt helemaal gelijk. Dit pas ik vanavond even aan.

Super bedankt voor je toelichting.

Het is inderdaad een leuk onderwerp, maar er moet ook niet vergeten worden dat wij niet eindverantwoordelijk zijn. Wij willen mensen wat kennis bijspijkeren, maar ze zijn wel zelf verantwoordelijk voor wat ze doen.