Gitaar-elementen - in het Engels: pickups - vormen het kloppend hart van het geluid van je elektrische gitaar. Ook komen we elementen tegen bij onder andere elektrisch-akoestische en semi-akoestische gitaren. Er bestaan in elk geval talloze gitaar-pickups, elk met hun eigen toepassing en klankkarakter. Maar welke passen bij jou? Om het kiezen van een los gitaarelement of een nieuwe gitaar makkelijker te maken, beantwoorden we hier de belangrijkste vragen. Staat je vraag er niet bij? Neem gerust contact met ons op!
Snel de juiste gitaarelementen vinden? Gebruik onze Keuzehulp
Druk op de knop 'Start Keuzehulp' en beantwoord enkele vragen. Daarna zie je overzichtelijk de gitaarelementen die bij je passen. Akoestisch of elektrisch, positie, vorm, budget. Ah, dát is wat ik zoek. Nog even nadenken? Dan e-mailen we de resultaten naar je.
Of lees hieronder verder voor meer informatie over gitaarelementen.
1. Wat is een gitaarelement? En hoe werkt het?
Een gitaarelement is een van de belangrijkste factoren in het geluid van de elektrische gitaar, die meestal twee of drie van deze 'pickups' bezit. Het gemiddelde gitaarelement bestaat hoofdzakelijk uit een magneet (alnico of keramisch) die is omwikkeld met geïsoleerd koperdraad. De gitaarsnaren lopen boven het element. Wanneer de snaren worden aangeslagen, verandert het magnetisch veld. Hierdoor wordt er in de spoel een elektrische wisselspanning opgewekt die via een gitaarkabel naar bijvoorbeeld de gitaarversterker gaat en daar wordt uitversterkt. Elementen zien we overigens ook bij de semi-akoestische en elektrisch-akoestische gitaren. In dat laatste geval gaat het meestal om een piëzo-pickup.
Wanneer je niet tevreden bent over de huidige klank van je elektrische gitaar, dan is het vervangen van de elementen zeker het overwegen waard. Vooral als je wél tevreden bent over het speelcomfort van het instrument, is het vervangen van de pickups waarschijnlijk een betere optie dan simpelweg een nieuwe gitaar kopen. Het kan het geluid van de gitaar merkbaar naar een hoger niveau tillen!
Als beginner zul je waarschijnlijk niet direct veel verschil horen. Daarom is het aan te raden om pas aan de slag te gaan met het upgraden van je instrument als je meer ervaring hebt en een beter beeld hebt van de klank die je zoekt.
3. Is het inbouwen van een gitaarelement moeilijk?
Het vervangen van de gitaar-elementen zal door veel (beginnende) gitaristen gezien worden als een uitdagende klus. Pickups moeten namelijk meestal gesoldeerd worden, dus dat vergt enig technisch inzicht en de juiste materialen. Ook het afstellen van de hoogte is van groot belang in verband met een accurate klankweergave. Wel bestaan er tegenwoordig pickups met een zogeheten 'quick change'-systeem, waardoor je ze simpelweg op de juiste plaats kunt 'klikken' en je niet meer hoeft te solderen.
Wil je het liever niet zelf doen? Geen probleem, het vervangen van elementen kan ook worden gedaan door een expert van Bax Music.
Een single coil-element, ook wel: enkelspoelselement, heeft zoals de naam al aangeeft één spoel van draad. Hierdoor heeft dit type pickup een relatief lage impedantie. Deze smalle spoel richt zich op een klein deel van de snaar, waardoor je een heldere en pure klank krijgt. Een nadeel van enkelspoelselementen is de gevoeligheid voor storing die afkomstig is van magnetische straling, wat een lichte brom tot gevolg heeft. Single coil-elementen zijn vaak te vinden op ST-stijl en T-stijl gitaren en zijn geschikt voor onder andere 'clean' spel (dus zonder overdrive), pop, blues, funk en classic rock.
5. Wat is een humbucker? En wat is het verschil met een single coil?
In tegenstelling tot de single coil heeft een humbucker twee spoelen. Deze spoelen staan magnetisch 'uit fase', waardoor je een geluid hebt zonder brom. De humbucker levert meestal meer output (dus een krachtiger klank) dan een single-coil en heeft een voller, warmer karakter. Humbuckers lenen zich daardoor goed voor onder andere rock, metal en fusion. Onthoud wel dat deze elementen onderling nog steeds enorm kunnen verschillen in klank en dat het verschil tussen single coils en humbuckers tegenwoordig soms minder duidelijk te horen is dan vroeger.
De P-90 is een enkelspoelselement dat in 1946 door Gibson® is geïntroduceerd. Er bestaan twee vormen: de dog-ear en de soapbar. P-90-elementen hebben een platte brede spoel die wordt gecombineerd met twee staafmagneten. Hierdoor krijg je een klank die krachtiger en warmer is dan die van een single-coil pickup, maar minder dan die van een humbucker. Het nadeel is dat je nog steeds te maken hebt met de ruisgevoeligheid van een single-coil.
In tegenstelling tot bovenstaande elementen zijn piëzo-elementen niet magnetisch. Ze maken gebruik van kristallen die onder invloed van druk een elektrische spanning produceren. Dit type element - dat meestal verwerkt zit onder het brugzadel - pikt daarmee de trillingen van het instrument op, in plaats van alleen de vibraties van de snaren. Hierdoor lijkt de uiteindelijke klank veel meer op de 'eigen' klank van het instrument. Om deze reden wordt dit type pickups vooral gebruikt voor het versterken van instrumenten waarvan het geluid zo natuurlijk mogelijk moet klinken, zoals akoestische gitaren en andere akoestische snaarinstrumenten. Zie voor meer informatie over de versterking van akoestische gitaren de Keuzehulp Elektrisch-akoestische gitaar.
Een MIDI-element converteert de trillingen van de aangeslagen snaren van een elektrische gitaar naar MIDI-data. Dit houdt in dat je je gitaar kunt laten klinken als elke denkbare klank door gebruik te maken van speciale software of hardware. Een MIDI-element is vaak een smalle strip die wordt geïnstalleerd tussen het brug-element en de brug. Dit wordt gewoonlijk gecombineerd met een speciale aansluiting voor een MIDI-kabel, of een draadloze zender en ontvanger.
9. Wat is het verschil tussen passieve en actieve gitaar-elementen?
In tegenstelling tot de passieve elementen die je op de meeste gitaren ziet, hebben actieve elementen een voedingsbron nodig. Dit is meestal een 9 V-blokbatterij of een accu-pack. Actieve pickups maken namelijk gebruik van een voorversterker die bijdraagt aan het vormen van de klank. De spoelen bij een actief element zijn niet in serie of parallel geschakeld, maar worden juist bij elkaar opgeteld. Het resultaat is een helder geluid, zonder piek in de middenfrequenties. Met name liefhebbers van metal maken gretig gebruik van actieve pickups, omdat deze elementen bij gebruik van distortion hun definitie behouden. Dit laatste betekent dat de individuele tonen nog steeds duidelijk te horen zijn, ondanks het vervormde geluid. Liefhebbers van passieve elementen zullen echter zeggen dat passieve pickups meer karakter hebben en de natuurlijke klank van het instrument beter tot uiting laat komen.
10. Wat is het verschil tussen normal spacing en F-spacing bij gitaar-elementen?
Niet iedere gitaar heeft dezelfde onderlinge afstanden tussen de snaren (string spacing). Omdat elk magneetje van een element precies onder een snaar gepositioneerd moet zijn, is het van belang dat je een element kiest dat past bij de spacing van je gitaarsnaren. F-spacing is de bredere van de twee opties en wordt vooral gebruikt in de brugpositie van gitaren van Fender en voor gitaren met een Floyd Rose-brug (vandaar de F in de type-aanduiding). Maar ook de Gibson® / Epiphone® Les Paul®, SG® en semi-hollow gitaren van na 1998 maken gebruik van een F-spaced pickup. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat wanneer de topkambreedte van je gitaar 43 millimeter of meer is, je tevens een F-spaced element in de halspositie moet gebruiken. Overigens heeft de spacing niets met het klankkarakter van het element te maken. Beide klinken hetzelfde.
Snel de juiste gitaarelementen vinden? Gebruik onze Keuzehulp
Druk op de knop 'Start Keuzehulp' en beantwoord enkele vragen. Daarna zie je overzichtelijk de gitaarelementen die bij je passen. Akoestisch of elektrisch, positie, vorm, budget. Ah, dát is wat ik zoek. Nog even nadenken? Dan e-mailen we de resultaten naar je.
