De versterker-buizen in een buizen-versterkercombo of -gitaartop zorgen ervoor dat deze buizenversterker goed blijft klinken en functioneren. Gaat het geluid wat achteruit of klinkt de tube amp wat minder helder? Dan is het tijd om de versterkerbuizen te vervangen.
De beste buizen voor je gitaar-combo of -top kopen
Voordat je op deze pagina van Bax Music een keuze maakt uit de prima selectie van deze glazen lampjes met gloeidraad, is het belangrijk dat je weet welke buizen er op dit moment in je buizenversterker zitten. Was je helemaal tevreden met het geluid in het begin? Dan kun je het beste dezelfde buizen of enigszins soortgelijke buizen als vervanging in je buizenversterker plaatsen of laten plaatsen. Wil je toch liever net wat anders dan dat oorspronkelijke geluid? Dan kun je het beste een passende variant hierop kiezen met dezelfde hoeveelheid pinnen. Let er wel op dat beide buizen op hetzelfde basistype zijn gebaseerd om ongewenste schade aan je tube amp te voorkomen.
Het begint bij de voorversterker-buizen
Dit begint bijvoorbeeld al bij de gitaar-voorversterker van je versterker. De bekendste en meest gebruikte preamp tube is de 12AX7 ofwel ECC83. Buizen met andere karakteristieken zijn er ook, zoals de 12AT7, de 12AU7 of 12AY7. Hoewel dit vergelijkbare buizen zijn, zijn ze niet identiek. Dus plaats alleen een zelfde soort buis terug als vervanging. Heb je hier geen ervaring mee of twijfel je? Overleg dan met een ervaren versterkertechnicus en laat de klus misschien aan hem of haar over. De belangrijkste reden is dat je hier namelijk wel te maken hebt met een apparaat dat elektriciteit nodig heeft om te werken.
Tubes voor je eindtrap: van single tot quad en meer
Qua eindversterkerbuizen valt meer te kiezen dan bij voorversterkerbuizen. Er zijn vier soorten eindtrapbuizen die er uitspringen. Veel Britse Marshall-stijl amps gebruiken de EL34 in de gitaar-eindversterker, terwijl de Engelse Vox-achtige versterkers voor de EL84 gaan. USA style combo's en versterkertops in de stijl van veel klassieke Fender gitaarversterkers kiezen voor één of meerdere 6L6- of 6V6-buizen in de poweramp. Ook KT66- en KT88-buizen kun je tegenkomen in de eindversterker van een gitaar-head of gitaar-combo, maar dat komt veel minder vaak voor dan de bovenstaande vier types, wat de reden is dat je ze minder vaak tegenkomt. Welke buizen er in de poweramp van een versterker zitten en welke speaker je hiermee combineert, bepaalt voor een belangrijk deel het gitaargeluid dat er uit de gitaarversterker komt. Heb je meerdere buizen nodig voor je eindversterker? Zorg dan dat je een zogenaamde gematchte set buizen koopt. Die worden vaak aangeduid met termen als duet, quartet, sextet of octet. Let ook op dat je versterker met deze nieuwe power tubes goed is 'gebiast' voor gebruik. Hoewel er wel steeds meer self biasing versterkers op de markt komen, is er voor 95% van de andere gitaarversterkers nog wel een bias-beurt nodig. Weet je niet hoe dit in zijn werk gaat? Laat dit dan aan een ervaren technicus over.
Een rectifier-buis versus een transistor-rectifier
Een buizenversterker heeft ook een rectifier aan boord. Deze zorgt er simpel gezegd voor dat de wisselstroom van het net omgezet wordt naar gelijkstroom voor de componenten van de versterker. Van oudsher wordt dit gedaan door een rectifier tube, maar tegenwoordig heeft een steeds groter wordende groep tube amps een transistor-rectifier aan boord. Veel gitaristen willen echter nog steeds het liefste een buizenversterker met een buis in deze positie, omdat dit voor hen een juistere en natuurlijker feel tijdens het gitaar spelen biedt. Hoewel transistors dit niet bieden, zijn ze doorgaans ontzettend betrouwbaar en nemen ze minder plaats in versterker in. Ook kom je een buis vaker tegen in zogenoemd high power-applicaties, terwijl een transistor het met een stuk minder afkan.
Klasse A-, B-, AB- en D-buizenversterkers
Class A versterkers worden vaak geroemd om hun hoogwaardige 'cleane' klanken, maar heeft van de vier de minst efficiënte werking. Dit laatste gaat bij een klasse B versterker een stuk soepeler, maar je hoort wel iets meer vervorming in je gitaargeluid terug. Voor de gulden middenweg tussen beide en een lekkere dosis kracht, kies je voor de AB-klasse. Zoek je een versterker met een extreem effectieve werking en hoeft het van jou niet zo high fidelity? Dan kun je het beste gaan voor een Class D amplifier.
Oude buizen: New Old Stock
Hoewel je op deze pagina wel eens hier en daar een New Old Stock tube zou kunnen tegenkomen, is dit eerder de uitzondering dan de regel. Dit zijn oudere vintage buizen die lang geleden zijn gemaakt, maar nog niet in een gitaarversterker zijn gebruikt. Omdat deze al enige tijd niet meer worden gemaakt, was het aanbod hiervan al een stuk minder en wordt dit dus steeds kleiner. Daarnaast is het logisch dat de prijs hiervan wat hoger ligt daardoor. Ben je echter op zoek naar zo'n soort buis voor een klassieker, meer ingespeeld gitaargeluid? Vul dan zeker even ons onderdelenformulier in en dan gaan we voor je kijken wat we hierin voor je kunnen betekenen.
High end audio-buizen voor je buizen-stereo- of microfoon-versterker
Heb je een hi-fi geluidsset of microfoonvoorversterker die werkt met buizen? Sommige buizen die je in een gitaarversterker gebruikt, kun je ook in bijvoorbeeld een geluidsset, versterker, microfoon-preamp of zelfs een oude buizenradio gebruiken. Ben je op zoek naar zo'n oude high fidelity buis? Blader dan zeker eens door de selectie buizen op deze pagina. Zoek je een andere, misschien exclusievere buis voor je apparaat? Dan kunnen we je mogelijk van dienst zijn met ons onderdelenformulier. Geef daarbij het merk, type en soort versterkerbuis plus de hoeveelheid pinnen door. Dan kijken we of we deze buis voor je kunnen bemachtigen.
Buizenversterker-onderdelen: vervangen & reparatie
Heb je geen ervaring met het vervangen van onderdelen van je gitaarversterker of twijfel je over hoe je hiermee moet beginnen? Dan is het sowieso verstandiger om een versterkertechnicus de buizen te laten vervangen en je geliefde gitaarversterker meteen helemaal na te laten lopen en afstellen naar je wensen en de behoeften van de buizenversterker. Dit kun je overigens ook bij ons laten doen via onze gitaarreparatie-service. Bovendien werken deze apparaten door middel van elektriciteit en gaat veiligheid voor alles. Onervarenheid van mensen is namelijk oorzaak van de meeste ongelukken. Let er overigens wel op dat buizen verbruiksartikelen zijn en dat deze niet onder de standaardgarantie van het apparaat vallen.
Veelgestelde vragen over versterker-buizen
Kies ik een gitaarversterker met buizen of transistors?
Tube amps klinken vaak wat natuurlijker en warmer, maar transistorversterkers zijn meestal betrouwbaarder en zijn meer consistent qua geluid.
Wat is een buizen-voorversterker?
Bij een buizen amp is een preamp het eerste gedeelte van de versterker. Dit gedeelte geeft de gitaarversterker zijn kernklank voordat je dit naar je smaak afstelt met de EQ-knoppen. Het effect is minder dan bij de eindversterker, maar wel beter hoorbaar bij hogere volumes.
Waarom is een buizenversterker beter?
Zoek je een gitaargeluid dat net wat meer leeft en organischer klinkt dan dat vaak strakkere geluid van een transistorversterker? Dan is een buizen-gitaarversterker een goede keus voor jou. Wil je een geluid dat constanter is, maar dat wel dicht in de buurt van buizen komt? Kies dan een modeling-versterker.
Hoe werkt een buizen-versterker?
Bij elke gitaarversterker gaat je geluid door verschillende componenten heen. Bij een buizenversterker of een vergelijkbaar apparaat gaat er een elektrische spanning door buizen heen in plaats van door transistoren. Naast echte warmte creëert dit ook een geluid dat vaak een stuk warmer is.
Hoe lang moet een buizenversterker opwarmen?
Hoewel sommige gitaristen hun versterker langere tijd laten opwarmen in de bypass-setting, hoeft je dit vaak niet langer dan twee tot vijf minuten te doen. Speel in het begin voor korte periodes op je nieuwe versterkerbuizen om ze rustig en correct in te laten branden.
