Audio bekabeling

3.5 mm jack audio-kabels

3.5 mm jack audio-kabels worden vooral gebruikt voor consumenten-audio-apparatuur. Aan vrijwel elke bedrade koptelefoon vind je een 3.5 mm mini jack-plug en op veel Bluetooth-speakers en versterkers zit een 3.5 mm stereo aux-ingang. In de professionele audiowereld worden 3.5 mm audio-kabels onder andere gebruikt als patch-kabels voor synthesizers, maar verder kom je ze niet veel tegen. 3.5 mm-pluggen komen voor in drie varianten: TS (Tip/Ring) pluggen kunnen één ongebalanceerd mono audiosignaal overbrengen. TRS (Tip/Ring/Sleeve)-pluggen kunnen één of twee ongebalanceerde signalen overbrengen, oftewel: stereo (twee signalen: links en rechts) of één gebalanceerd mono-signaal. TRRS-pluggen tot slot, worden meestal gebruikt voor headsets. Hier is namelijk sprake van een stereosignaal dat naar de koptelefoon gaat en een mono-microfoonsignaal dat terug moet naar je apparaat.

Audio-verlengkabels en -splitters

Als je audio-kabel niet lang genoeg is, kun je de kabel in de meeste gevallen verlengen. Het is alleen beter om gewoon een langere kabel te gebruiken. Een connector is namelijk altijd een kwetsbaar punt in de keten. Van elke connector, of het nu XLR, jack of RCA is, bestaan een male- en een female-variant. In onze verlooppluggen en kabels-categorieën vind je audio-kabels met telkens twee verschillende connectoren aan de uiteindes. Een bijzonder soort audiokabel die je kan tegenkomen in deze categorieën is de splitter-kabel. Hierbij wordt één signaal gesplitsts in twee identieke signalen. Handig als je bijvoorbeeld met twee hoofdtelefoons wilt luisteren naar één hoofdtelefoonuitgang. Ook in eenvoudige DJ-setups kan een splitter uitkomst bieden. Zo kun je de ene output naar de PA=speakers in de zaal sturen, terwijl je via de andere output alvast je volgende track beluistert.

De kwaliteit van audio- en video-kabels

Geeft een duurdere kabel ook beter geluid? Het korte antwoord op deze vraag luidt: ja. Onthoud alleen wel dat kabels slechts een schakel zijn van een hele audioketen en zoals dat gaat bij ketens wordt de 'kwaliteit' bepaald door de zwakste schakel. Bij goedkope speakertjes zul je bijvoorbeeld geen verschil horen als je ze aansluit met dure kabels in plaats van goedkope kabels. Daarnaast wordt bij lange afstanden de kwaliteit van de kabels steeds belangrijker. Een ander goed punt om bij stil te staan is hoe intensief een kabel gebruikt wordt. Bij optredens en in opnamestudio's worden kabels voortdurend in- en uitgeplugd en op- en afgerold. De kwaliteit van de kabels kan dan het verschil maken tussen een vlekkeloze sessie of eindeloos trouble shooten. Zoek je een kort kabeltje voor een eenvoudige audioketen die je na het aansluiten nooit meer aanraakt, dan heeft een dure kabel weinig toegevoegde waarde ten opzichte van een goedkope kabel.

Wat doet een RCA- / Cinch-aansluiting?

Op consumenten-audio- en video-apparatuur tref je vaak RCA-aansluitingen aan. Andere benamingen voor een RCA-aansluiting zijn 'Cinch' en 'Tulp'. Paren van rode en witte RCA-connectoren duiden meestal op een ongebalanceerde stereo audio-aansluiting. Deze vind je vaak op cd/dvd/blu-ray spelers en op receivers en versterkers. Een gele RCA-connector duidt meestal op een digitale audio-aansluiting, ook wel S/PDIF genoemd, of op een video-aansluiting.

Welke kabel heb ik nodig voor een tulp-stekker?

De plug van een RCA-stijl S/PDIF- of video-aansluiting mag dan wel hetzelfde zijn als die van een analoge audio-aansluiting, de kabel is wel anders. Voor analoge audio wordt een twee-aderige koperen kabel gebruikt, maar voor S/PDIF en video heb je een coaxiale kabel nodig met een impedantie van 75 ohm.

Digitale audio-kabels

Zowel in de studio, op het podium als in je woonkamer wordt gebruikgemaakt van digitale audio. Hier hoort natuurlijk digitale audiobekabeling bij. Het bekendste professionele digitale audioformaat is AES/EBU, ook bekend als AES3. De AES/EBU-standaard is goed voor twee kanalen PCM-audio. Meestal wordt hier een XLR-kabel voor gebruikt. Het verschil met een gewone microfoonkabel is dat AES3-kabels 'getwist' moeten zijn en een impedantie van 110 ohm moeten hebben.

Wat is een optical kabel?

Er zijn een aantal digitale audioformaten waarvoor een optische kabel gebruikt wordt, namelijk het professionele MADI-formaat, het semi-professionele ADAT-formaat en het S/PDIF formaat voor consumenten-apparatuur. Voor MADI-signalen (Multichannel Audio Digital Interface) worden MADI-kabels gebruikt. Deze zijn gemaakt van glasvezel en zijn voorzien van een vergrendelbare SC connector. MADI-kabels zijn verkrijgbaar in Simplex (1 ader) en Duplex (2 aders) varianten. Voor zowel ADAT als S/PDIF wordt gebruikgemaakt van een Toslink-kabel. Deze is net als een MADI-kabel gemaakt van glasvezel, maar is dan aan beide kanten voorzien van een Toslink-plug.

Welke optische kabel heb ik nodig?

Gelukkig staat er op apparaten met optische aansluitingen vrijwel altijd vermeld om wat voor formaat het gaat. Voor MADI-aansluitingen heb je een, je raadt het al, MADI-kabel nodig. ADAT- en S/PDIF-formaten liggen iets minder voor de hand. ADAT-kabels en S/PDIF-kabels bestaan namelijk niet, deze worden Toslink-kabels genoemd. Om het nog ingewikkelder te maken, wordt S/PDIF ook vaak simpelweg aangeduid als 'digital' of 'optical'.

Welke speakerkabel heb ik nodig?

Bij het kiezen van een speakerkabel spelen het wattage van de versterker en de te overbruggen afstand een grote rol. Hoe hoger het wattage, hoe dikker de aders van de kabel moeten zijn. Voor de afstand geldt ook: hoe groter, hoe dikker de aders moeten zijn. Kies je een te dunne kabel, dan bestaat de kans dat je kabel doorbrandt. In ons blog over het berekenen van kabeldiktes staat een handige tabel waarin je kunt zien hoe dik je kabels moeten zijn.